Tytuł dzisiejszego postu jest zapożyczony od Fundacji Edutank (więcej szczegółów tutaj – kliknij), która już w październiku organizuje konferencję pod takim tytułem. A że bez relacji w dobrej szkole ani rusz, napiszę, jak staramy się budować relacje w gdyńskiej Jedynce.
Ważny początek
Zmorą każdego początku roku szkolnego są wszelkiego rodzaju zasady odczytywane na pierwszych lekcjach. Z opowieści koleżanki z pracy wiem, że po pierwszym dniu dziecko wróciło ze szkoły i jak mantra powtarzało: „Brak kapci – minus dwa punkty”. Zasady są bardzo ważne, szczególnie dotyczące oceniania oraz współegzystowania w szkole, ale na miłość boską, zacznijmy od poznania ucznia i prostych zabaw integracyjnych. Jak dobrze wiemy, pierwsze wrażenie, pierwsze emocje najczęściej wpływają na nasze nastawienie i odbiór nowego miejsca i ludzi.
Poprosiłam wychowawców i nauczycieli uczących, by rozpoczęli pracę z młodzieżą właśnie od zabaw integracyjnych i rozmowy, a lekcje poświęcone WZO, PZO i BHP przesunęli na kolejną lekcję. Warto również wraz z młodzieżą stworzyć klasowe zasady i określić wartości i postawy, jakimi się kierujemy, ale to na kolejnej godzinie. Oczywiście mam świadomość, że nie wszyscy nauczyciele zaczną rok w ten sposób, ale przyznam, że z radością obserwowałam tych, którzy odważyli się zacząć inaczej, opuścili mury szkoły, by w przyjaznym otoczeniu zieleni, na boisku lub dziedzińcu, zacząć kolejny rok szkolny, integrując się z gimnazjalistami.
Pierwszy dzień lekcyjny przywitaliśmy również w rytmach kotłów karaibskich. Zaprzyjaźniony ze szkołą zespół Amber Shire na dużej przerwie zagrał kilka energetycznych kawałków dla całej społeczności.
Uczmy współdziałania
Duży nacisk w naszej pracy kładziemy na rozwój kompetencji społecznych, w tym przede wszystkim umiejętność współpracy z innymi. Temu służą nie tylko warsztaty prowadzone przez wychowawców, pedagoga i psychologa, ale również gry miejskie dla wszystkich uczniów, czy zajęcia poza szkołą. Staramy się, by na każdej lekcji uczeń miał możliwość współpracy z innymi. Wciąż pracujemy nad tym, by doceniać wartość procesu współtworzenia czegoś, nie celebrować błędów, a wyciągać wnioski i inspirować do podejmowania refleksji.
Oczywiście nie jest to łatwe. Cały zeszły rok szkolny przepracowywaliśmy z Samorządem Uczniowskim pewną sytuację konfliktową dotyczącą szkolnego przedsięwzięcia. Uczyliśmy się wszyscy trudnej sztuki demokracji, kompromisu oraz zasad. Przyznam, że nie raz miałam ochotę powiedzieć „basta”, jednak dzisiaj wiem, że relacyjnie nasz problem przyniósł wiele dobrego. W naszej szkole uczeń ma przestrzeń do podejmowania inicjatyw, my dorośli pomagamy w tym, by te działania miały sens i służyły czemuś dobremu.
Uławkowieniu wywiadówek mówimy „nie”
Ile razy siadałam w ławce na zebraniu czy konsultacjach w szkołach, do których chodził mój syn, tyle razy wchodziłam w skórę ucznia, przestawałam czuć się partnerem w rozmowie. To zapewne działało w dwie strony. W Jedynce wierzymy w to, że rodzic to partner, specjalista „od swojego dziecka”, dlatego inaczej aranżujemy klasową przestrzeń na czas zebrań i uważnie wsłuchujemy się w drugą osobę. Często taka zmiana sali wywołuje sprzeciw w rodzicach (tutaj odzywa się tęsknota za tym, co znane).
Integracja kadry
My zaczęliśmy od ogniska dla chętnych. Przyszło prawie całe grono. Nieformalne rozmowy, w tym niekoniecznie o szkole, poczucie siły grupy i bardzo przyjazna atmosfera sprawiły, że spotkanie trwało długo, a my w pozytywnych nastrojach wracaliśmy do domu. Już niedługo wrócimy do naszych nieformalnych spotkań w szkole, w sali bez drzwi, gdzie będziemy gotować, szyć, relaksować się i dzielić swoim doświadczeniem. Czasem zaprosimy uczniów i rodziców, pamiętając jednak o tym, że budowanie więzi między nami jest bardzo ważne.
To zapewne proste przykłady sytuacji służących budowaniu relacji w szkole. Oczywiście nie opisałam wszystkich, o tym więcej już wkrótce.
