Fińska edukacja uchodzi za modelową chyba przede wszystkim dzięki wysokim wynikom badania PISA. Co ciekawe, wielu Finów związanych z edukacją nie uważa tych wyników za najważniejsze, przede wszystkim ze względu na to, że nie badają wielu umiejętności. Prawdą jest jednak, że lubią, gdy uważa się ich system za najlepszy. Wiedzą jednak, że wcale tak idealnie nie jest i że wiele jeszcze pracy przed nimi. Powiem więcej, mają bardzo podobne do naszych problemy, a kilka ważnych czynników przyczynia się do tego, że wizerunek całej fińskiej edukacji jest postrzegany jako wzorcowy poza granicami kraju. Skąd to wiem? Z wielogodzinnych rozmów z nauczycielami i osobami odpowiedzialnymi za edukację.
Fińska edukacja bez tajemnic, czyli…
Tak, jak i u nas wielu nauczycieli pracuje w tradycyjny sposób. Bardzo trudno im wyjść z roli wszystkowiedzących. Zadania domowe są codziennością fińskich uczniów, wymusza je presja tradycyjnie myślących rodziców – Nie narobisz się, to nie nauczysz się. Problemem fińskiej edukacji jest spadająca motywacja uczniów do nauki.
Nauczyciel fiński jest zestresowany. Hałasem, wielkością grup, nadmiarem obowiązków, wzrastającą liczbą uczniów ze specjalnymi potrzebami.
Dyrektorem jest się dożywotnio, oznacza to ogromną grupę osób zarządzających szkołami, a niegotowych na zmiany wymuszone przez czasy, w których żyjemy.
A jednak…
Tym, co odróżnia nas na pewno jest prestiż zawodu nauczyciela. Bardzo dobre zarobki przyciągają do edukacji najlepszych. Początkujący nauczyciel zarabia 2800 euro. Najtrudniej jest zostać nauczycielem edukacji wczesnoszkolnej. Trzeba przejść szereg egzaminów i testów psychologicznych.
Myślenie o wartości edukacji i związkach z życiem zawodowym przekładające się na decyzje osób odpowiedzialnych za politykę oświatową. Nowa podstawa programowa, która zadebiutuje w przyszłym roku jasno określa cele i metody pracy. Finowie są świadomi, że poza wiedzą liczą się kompetencje przyszłości oraz kształtowanie osób uczących się przez całe życie. Tutaj nie bez znaczenia jest integrowanie środowiska społecznego, cyfrowego oraz fizycznego (aranżowanie przestrzeni szkolnej). Rządzący mówią jasno: sednem dobrej edukacji jest nauka poprzez współdziałanie.
Przez Finlandię przetacza się dyskusja na temat roli i celów edukacji. Ciekawe projekty oraz innowacje, w tym i systemowe, i lokalne, wspierają zmianę. Być może w tym tkwi również jeden z kluczy do tworzenia dobrej, ewoluującej w praktyczną stronę edukacji. Edukacji na miarę naszych czasów.
2 thoughts on “Fińska edukacja bez tajemnic – blaski i cienie”