Przestrzeń edukacyjna ma ogromne znaczenie w procesie uczenia (się). Powinna być przede wszystkim estetyczna i funkcjonalna – dostosowana do różnych potrzeb i sytuacji edukacyjnych. W dzisiejszym wpisie skupiam się na przestrzeni klasy, w kolejnym odniosę się do edukacji pod chmurką.
Jak wszyscy wiemy, efektywna edukacja dzieje się wtedym gdy osoby uczące się są angażowane w proces edukacyjny, a my odchodzimy od tradycyjnych metod podawczych. To oczywiście może oznaczać pracę indywidualną – kiedy uczennice i uczniowie mierzą się samodzielnie z zadaniami problemowymi, tworzeniem prac, autorefleksją, jak również współpracę – działanie w parze lub w grupie (do czego zawsze zachęcam). Zostawiam link do kursu poświęconego wprowadzaniu i rozwijaniu pracy w parach i w grupach w klasie – kliknij. Jeśli masz swoją pracownię, pomyśl, jak sprawić, by była miejscem angażującego procesu uczenia się.
Zadbaj o porządek i estetykę — rozejrzyj się po swojej sali. Czy jest miejscem wolnym od zbędnych ozdób, “przydasi”, szpargałów, zbędnych bodźców? Czy jej kolorystyka jest neutralna, a klasa po prostu estetyczna? Być może te pytania wydadzą Ci się banalne, nie mniej jednak mam wrażenie, że w wielu przestrzeniach klasowych rządzi “nadmiar”, a przecież lepiej pracuje/uczy nam się w estetycznych i minimalistycznych miejscach. To oczywiście nie musi oznaczać totalnie pustych ścian, raczej jest to troska o sezonowe usuwanie tego, co niepotrzebne.
Stwórz warunki do współpracy — ustawienie ławek ma znaczenie. Czy masz możliwość ustawienia stołów sprzyjającego pracy w parach i grupach? Czy możecie dowolnie ustawiać ławki? Czy dysponujesz siedziskami do wygodnej pracy na podłodze? Ważne, by Twoje uczennice i Twoi uczniowie mieli warunki do współdziałania. Czasem wystarczy ustawić ławki w L lub U lub wyspami, by nie siedzieć do siebie plecami.
Oddaj przestrzeń dzieci i młodzieży – niech poczują się jej gospodarzami. Może chcą dać drugie życie klasowym meblom (widziałam przypadki scrapbookingowych, delikatnie, zdobionych ławek lub szaf)? Może będą chcieli przygotować wystawę plac lub po prostu stworzyć kącik do prac kreatywnych? W mojej sali uczennice stworzyły “mural” na tylnej ścianie, w innej poprosiły o farbę tablicową na ścianę, by móc zapisywać na niej cytaty i komunikaty. Niech poczują, że to ich miejsce.
Ułatw dostęp do materiałów, nie tylko plastycznych. Czy w Twojej sali jest “magiczna” szuflada z kredkami, klejem, nożyczkami i papierem? A może macie taki kącik do prac manualnych, jak nauczycielki w Szkole Podstawowej nr 27 w Gdańsku? Tam, w każdej sali jest składany stolik, rulon papieru przytwierdzony do uchwytu na ścianie. Może macie półkę z książkami do dzielenia się (bookcrossing) i szafkę z podręcznikami? To ważne, by uczennice i uczniowie czuli, że tworzymy jak najlepsze warunki do pracy/nauki. Warto zatem zrobić zbiórkę starych kredek i materiałów plastycznych, a także papieru – zadbać o to, by to takich prostych, przydatnych rzeczy był łatwy dostęp.
Możesz również zainspirować się przestrzenią The Future Classroom Lab w Brukseli, gdzie zaplanowano strefy do:
- współpracy,
- dociekania,
- tworzenia,
- ulepszania,
- wymiany doświadczeń,
- prezentowania.
Jeśli nie masz własnej sali, również możesz wiele zdziałać, by tworzyć lepsze warunki do pracy edukacyjnej. Podstawą jest przecież dbałość o możliwość wspólnej pracy i odchodzenia od metod podawczych. Przestawienie stolików, czy nawet zwyczajna praca w parach czy grupach – mają ogromne znaczenie.
Zapraszam do wysłuchania podcastu o tworzeniu przestrzeni edukacyjnej – kliknij!
Inspiracje z różnych szkół
